Değerli okuyucularımız sizlere bu yazımızda eczanelerden aldığımız ilaçların üzerinde bulunan kısaltmaların ne anlama geldiğinden bahsedeceğiz. Bu yazıyı yazmadaki amacımız sizleri ilaç kullanmaya teşvik etmek değildir. Aksine doktora danışmadan bilinçsiz ilaç kullanımını engellemektir. Sizler ilaç kullanırken üzerindeki kısaltmalara ve doktorunuzun tavsiyesine mutlaka uymanız gerekmektedir.
İLAÇ İSİMLERİNDE KISALTMA EKLERİİlaç kutularının üzerinde ‘’BID, CR, SR, XL, ES, ZOK, FORTE, vb. ‘’ gibi kısaltmalar yer alır.
İlacın doz, adet ve salınım mimarisi özelliklerine ait bu kısaltmalara ve anlamlarına göz atalım.
BIDLatince “Bis in die” kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur. Günde iki kez kullanımı ifade eder.
Augmentin-BID , Vasoserc BID
ESExtra Strength ( ekstra güçlü )
Augmentin ES, Klamoks ES
FORT (FORTE), SPECİALForte kelimesi İtalyanca ‘kuvvetli’ anlamına gelen bir sözcüktür. Üzerinde FORT (FORTE) , SPECİAL yazılı olan ilaçlar içerdikleri etkin maddeyi genellikle normal dozun iki katı miktarda ihtiva ederler.
CRControlled Release Drug Delivery System (Kontrollü ilaç salımı yapan sistemler)
ilacın etkin maddesini kontrollü olarak salar. Kronik hastalık ve etmenlerin tedavisinde kullanılır.
Naprosyn CR,Tegretol CR,Trental CR
MR‘Moderately (Modified)Release drug delivery systems’ kelimelerinin baş harflerinden gelmektedir, değiştirilmiş salınımı ifade eder.. Mr ilaç salınım sistemleri özellikle yan etki ve intolerans riski yüksek ilaçlara hastanın uyunç göstermesine katkı sağlar.
Sirdalud MR, Klacid MR
XL‘Extended Release’ kelimelerinin kısaltılmış halidir.. Uzatılmış salınım sistemi, ilacı uzun bir zaman aralığında veren modifiye bir sistemdir.kronik hastalıklarda özellikle gece etki için bu sistemden faydalanılır.
Cardura XL ,Lescol XL, Xatral XL
SRSustained Release Drug Delivery Systems (Sürekli salım yapan sistemler) Özellikle sabit dozda sürekli doz gerektiren ağrı kontrolü ve hipertansiyon vs kronik tedaviler için uygun bir ilaç salınım sistemidir.
Diclomec SR , Etol SR, Fludex SR
ECEnteric Coated Tablet ( Enterik kaplı tablet)
mide asidinden etkilenen veya midede yan etki oluşturan ilaçlarda kullanılır.
Naprosyn EC , Coraspin
PLUS‘Plus’ kelime olarak ‘artı’ anlamına gelmektedir. Etkinlik artışı için 2. bir etkin madde formule eklenmiştir.
Atacand Plus, Apikobal Plus
RETARDGeciktirilmiş salınımlı sistemler için verilen bir ektir. Özellikle ağrı kontrolünde değerlendirilir.
Voltaren RETARD, Brufen RETARD, Surgam RETARD
FLASHHızlı dağılan tablet olarak adlandırılır (Quick disintegrating tablets). Özellikle hızlı etki istenen akut ağrılarda tercih edilir.
Felden FLASH
MELTAğızda eriyen tablet olarak adlandırılır (Melt-in-mouth tablets). Özellikle çocuklarda kullanımda uyuncu arttırır.
Minirin MELT
ZYDİSOrodispersibl tabletler (Orodispersibl tablets, Orally disintegrating tablets)olarak adlandırılır. Bulantı ve kusmada hızlı dağılımdan faydalanılır.
Zofran ZYDİS
RAPİDHızlı çözünen tabletler (Rapid disintegrating). Özellikle akut ağrıda çabuk emilim sebebiyle kullanılır.
Xefo RAPİD
ZOKZero Order Kinetic olarak nitelendirilir. Kontrollü bir salınım sistemidir.
Beloc ZOK
CO-Combine (kombine) kısaltılmışıdır. Birlikte kullanılan tansiyon ilaçlarında sıklıkla rastlanır.
Co-Diovan, Co-İrda
PATCH, TTSTransdermal ilaç taşıma sistemleridir. Deriye yapıştırılarak kullanılır. Ağızdan ilaç alamayan kişilerde kullanımı uygundur.
Exelon PATCH, Nitroderm TTS
CHRONO BTUzatılmış salınımlı bir ilaç sistemidir. Epilepside kullanımı mevcuttur.
Depakin CHRONO
IMİntramüsküler, kas içine uygulama
Sefazol IM
IVİntravenöz, damar içine uygulama
Novosef IV
SCSubkutan , Deri altına uygulama özellikle aşı ve insülin müstahzarlarında sık rastlanılır.
Vaxigrip, Lantus Solostar, Novomix flexpen
Konrollü salınım tabletler kırılmamalı ,çignenmemeli ve bol su ile alınmalıdır.
